Back

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (Ε14)

Ι. ΓΕΝΙΚΑ 

Διδάσκουσα: Αντιγόνη Παρούση

Εξάμηνο: Δ’

Αυτοτελείς διδακτικές δραστηριότητες: Σειρά σεμιναριακών μαθημάτων

Τύπος μαθήματος: Επιλογής

Πιστωτικές μονάδες: 10

Σύνολο μαθημάτων: 10

Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας: 4

Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική

ΙΙ. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Σκοπός του μαθήματος είναι:

  • Η εξοικείωση με τις Τέχνες, τη θεωρία τους και τα μοντέλα εφαρμογής τους σε εκπαιδευτικό πλαίσιο.
  • Η μύηση/εμβύθιση σε διαδικασίες εκπαιδευτικών εφαρμογών των Τεχνών στην Ειδική Αγωγή.

 

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η μεταπτυχιακός/ή φοιτητής/τρια θα είναι σε επίπεδο:

α) γνώσεων:

  • γνωρίζει κομβικά στοιχεία από την εξέλιξη/ιστορία των Τεχνών.
  • κατανοεί την αισθητική-καλλιτεχνική διάσταση μιας παραγωγής/τεχνήματος, είτε αυτή/ό θεωρείται ως καλλιτεχνικό προϊόν, είτε ως διδακτικό-μαθησιακό εργαλείο.
  • γνωρίζει μοντέλα που περιγράφουν διαδικασίες εξισορρόπησης της παιδαγωγικής και της καλλιτεχνικής συνιστώσας της διδασκαλίας-μάθησης στο πλαίσιο της ένταξης παιδιών με αναπηρίες.
  • γνωρίζει μεθόδους ανάλυσης των διαθέσιμων εκπαιδευτικών υλικών, καθώς και των διδακτικών-μαθησιακών γεγονότων που σχετίζονται με την παιδαγωγική αξιοποίηση των Τεχνών.

 

β) δεξιοτήτων:

  • μπορεί να αξιολογεί και να κρίνει τεκμηριωμένα την αισθητική ενός καλλιτεχνικού αλλά και ενός εκπαιδευτικού τεχνήματος,
  • μπορεί να αξιοποιεί σημαντικά εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά των Τεχνών όπως αυτά εναλλάσσονται/τροποποιούνται στην ιστορική τους πορεία,
  • μπορεί να επιλέγει κατάλληλα και αποδοτικά για κάθε εκπαιδευτικό στόχο μοντέλα διδασκαλίας-μάθησης
  • μπορεί να αναλύει διδακτικά-μαθησιακά γεγονότα στη βάση σχετικών με αυτά μοντέλων.
  • μπορεί να εργαστεί ομαδικά με συνεργάτες και να διαπραγματευτεί λύσεις και επιλογές, ώστε να πετύχουν από κοινού κάποιο στόχο.

γ) ικανοτήτων:

  • μπορεί να σχεδιάζει και να αξιολογεί εκπαιδευτικές δραστηριότητες που χρησιμοποιούν διάφορες μορφές Τεχνών στην κατεύθυνση της ένταξης παιδιών με αναπηρίες,
  • μπορεί να ασκεί τεκμηριωμένη κριτική σε εκπαιδευτικά μοντέλα και διδακτικές-μαθησιακές προτάσεις που στοχεύον στην ένταξη και την εκπαιδευτική διαχείριση παιδιών με αναπηρία, μέσω των Τεχνών,
  • μπορεί να διαχειριστεί εκπαιδευτικά μέσα που στηρίζονται σε μορφές τέχνης (εικαστικά, θεατρικές τεχνικές, μουσική, αφήγηση, κουκλοθέατρο κλπ.) ως μέσα ένταξης αλλά και να αποφασίζει κατά περίπτωση για τα πλέον κατάλληλα/αποδοτικά
  • μπορεί να ανεβάσει/στήσει με μαθητές μια μικρή θεατρική σπουδή, μια μουσική εκδήλωση, μια εικαστική έκθεση κ.λπ., που θα παρουσιαστεί σε κοινό,
  • μπορεί να προβάλει και να επικοινωνήσει, με επαρκή αισθητική, τη δουλειά του μέσα από το διαδίκτυο.

 

Γενικές ικανότητες:

  • Ικανότητα σχεδιασμού και διαχείρισης έργων παιδαγωγικής αξιοποίησης των Τεχνών,
  • Προαγωγή επιστημονικής, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης,
  • Ικανότητα άσκησης κριτικής και αυτοκριτικής
  • Ικανότητα αποδοτικής συμβολής στην ομαδική εργασία
  • Ικανότητα τεκμηριωμένης και άμεσης λήψης αποφάσεων

ΙΙΙ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Τα τελευταία χρόνια διατυπώθηκαν θεωρίες και διαμορφώθηκαν πρακτικές για την εισαγωγή της τέχνης στο σχολείο, όχι ως διδακτέας ύλης, αλλά ως μέσου για την ανάπτυξη και την ολοκλήρωση του μαθητή, η οποία με τη σειρά της θα οδηγήσει στην απόκτηση της γνώσης. Μιας γνώσης όμως που στοχεύει στη δημιουργική έκφραση αλλά και στην ένταξη του μαθητή στον κοινωνικό του περίγυρο.

Οι τέχνες (εικαστικά, χορός, μουσική, θέατρο, κινηματογράφος κ.λπ.), αποτελούν δραστηριότητες πολιτισμού στο σχολείο, που αντιπροσωπεύουν όψεις της έκφρασης και της επικοινωνίας των μαθητών.

Αντικείμενο του μαθήματος είναι να επιχειρήσει να παρουσιάσει και να αναλύσει τις ποικίλες θεατρολογικές, παιδαγωγικές και καλλιτεχνικές παραμέτρους των σχετικών εκπαιδευτικών θεωριών/μοντέλων και μέσω αυτών να υποδείξει τρόπους εφαρμογής των Τεχνών στην Ειδική Αγωγή.

 

Περιγραφή των ενοτήτων του μαθήματος

Το μάθημα οργανώνεται ουσιαστικά σε δύο μέρη/ενότητες:

  • Στο πρώτο μέρος δίνεται έμφαση στη δημιουργική έκφραση μέσω των τεχνών: Εικαστικά, Θέατρο, Μουσική, Κινούμενη εικόνα, Αφήγηση, Νέες τεχνολογίες.

Εδώ και με τη συμμετοχή ειδικών από τα διάφορα πεδία οι φοιτητές εξοικειώνονται με τους κώδικες, αποκτούν βασικές γνώσεις τεχνικών κατασκευής και καθίστανται ικανοί να αξιοποιήσουν το κάθε είδος τέχνης στην εκπαίδευση.

  • Στο δεύτερο μέρος δίνεται έμφαση στη «Τέχνη και Θεραπεία».

Αυτό το μέρος συγκροτείται από μια σειρά συναντήσεων με ειδικούς θεραπευτές (μουσικοθεραπεία, Δραματοθεραπεία, Art Therapy), που έχουν σκοπό την εξοικείωση των φοιτητών και με το χώρο της χρήσης των τεχνών στην εμψύχωση.

IV. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Τρόπος παράδοσης:10 τετράωρα σεμινάρια-εργαστήρια με τη συμμετοχή ειδικών ανά πεδίο

Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας: Χρήση διαδικτύου, οπτικό-ακουστικού υλικού, παρουσίαση διαφανειών σε power point, υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και e-class.

Αξιολόγηση μεταπτυχιακών φοιτητών:

Η αξιολόγηση των ΜΦ θα βασίζεται στη συνεκτίμηση:

α) της συμμετοχής τους στο πρακτικό-εργαστηριακό μέρος του μαθήματος (κατά 20%),

β) της αρτιότητας μιας γραπτής εργασίας (5000 λέξεων) ατομικής ή σε ομάδες των δύο ή τριών ατόμων, η οποία παρουσιάζεται και προφορικά στο μάθημα (κατά 50%),

γ) της αρτιότητας και της αισθητικής της κατασκευής μιας Ιστοσελίδας, η οποία θα πρέπει να προβάλει τις εφαρμογές των εργαστηριακών σεμιναρίων (κατά 30%)

V. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Bruce Robbins, Creative Dramatics in the Language Arts Classroom, 1988, ERIC Digest Number 7, http://www.ed.gov/databases/ERIC_Digests/ed297402.html

Buchalter, S.  (2009) Art Therapy Techniques and Applications: A Model for Practice London: Jessica Kingsley

Davalos, S. R. (1999) Making Sense of Art: Sensory-Based Art Activities for Children with Autism, Asperger Syndrome, and Other Pervasive Development Disorders. Autism Asperger Publishing Company, PO Box 23173, Shawnee Mission, KS 66283-0173.

Earle, K. and Curry, G. (2005) Meeting SEN in the Curriculum: Art, London: David Fulton.

Flowers, T. (1992) Reaching the Child With Autism Through Art: Practical, “Fun” Activities to Enchance Motor Skills and Improve Tactile and Concept Awareness, Arlington, TX: Future Horizons

Henley, D. (1992) Exceptional children, exceptional art: teaching art to special needs, Worcester, Mass.: Davis Publications, Inc.

Hermon, A. and Prentice, R. (2003) ‘Positively Different: Art and Design in Special Education’, The International Journal of Art & Design Education 22(3), 268-280.

Jepson, N. (1990) ‘Art and disability: the potential of art education programmes in health-related issues’, Health Education Journal 49(1), pp. 39-40. of Education & the Arts, Volume 2, Number 1, February 2, 2001.

Peter, M. (1996) Art for all – I: the framework: developing art in the curriculum with pupils with special educational needs, London: David Fulton.

Peter, M. (1996) Art for all – II: the practice: developing art in the curriculum with pupils with special educational needs, London: David Fulton.

Robin Mello, «The Power of Storytelling: How oral narrative influences children’s relationships in classrooms», University of Wisconsin-Whitewater. International Journal

Ross, C. (1997) Something to draw on: activities & interventions using an art therapy approach, London: Jessica Kingsley Publishers.

Silver, R. A. (2000) Developing Cognitive and Creative Skills Through Art: Programs for Children With Communication Disorders or Learning Disabilities, iUniverse.com

Spencer, I. (1992) Recent Approaches to Art Instruction in Special Education: A Review of the Literature, ERIC Document ED349724.

Wellman, C. (1994) ‘Art Education and Children with Visual Impairments’, B.C. Journal of Special Education 18(2), pp. 132‑139.